Viêm não Nhật Bản – Cách nhận biết và phòng bệnh

Bệnh viêm não Nhật bản thường gặp ở trẻ em dưới 15 tuổi (lừa tuổi từ 2 đến 6 tuổi chiểm 75% nếu không được tiêm), đây là một bệnh nhiễm trùng cấp tính gây tổn thương hệ thần kinh trung ương. Bệnh diễn biến rất nặng và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên dễ gây tử vong hoặc có di chứng rất nặng nề như bại liệt, động kinh, đần độn, không nói không nghe được… để lại gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Hình ảnh minh họa
Bệnh do vi rút viêm não Nhật Bản gây ra, lây truyền qua muỗi đốt. Bệnh có thể xảy ra quanh năm nhưng đỉnh cao vẫn là mua hè có mưa nhiều.
* Phương thức lây truyền: Khi muỗi hút máu lợn có chứa vi rút sau đó đốt người sẽ truyền vi dút sang người. Đây là con đường duy nhất khiến lây nhiễm bệnh viêm não Nhật Bản cho tới nay, chưa thấy có sự lây truyền bệnh từ người sang người.
Một điểm đáng lưu ý là: sau khi bị nhiễm vi rút viêm não Nhật Bản, lợn không bị bệnh nhưng nó trở thành kho chứa, duy trì vi rút trong tự nhiên, là nguồn cung ứng chính cho muỗi đưa vi rút viêm não Nhật Bản lây sang người.
Có nhiều loài muỗi có khả năng truyền bệnh nhưng chủ yếu vẫn là 2 loài muỗi văn Culex Tritaeniorhynchus và Culex Is Huis, chúng thường sống ở ruộng lúa nước đến chập choạng tối sẽ bay đến nơi có người và súc vật sinh sống để hút máu.
*Dấu hiệu phát hiện bệnh
Bệnh thường không có triệu chứng báo trước, thời gian ủ bệnh khoảng từ 5-15 ngày. Thấy trẻ sốt cao đột ngột, có dấu hiệu màng não như: cứng gáy, đau đầu, mê sảng, vật vã, nếu tổn thương thần kinh trung ương thì nhức đầu dữ dội, nôn vọt, lú lẫn, co giật, hôn mê… trẻ nhỏ thóp phồng căng. Khi phát hiện các dấu hiệu trên, gia đình đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
* Phòng bệnh: Do chưa có thuốc đặc hiệu nên đề phòng bệnh hiệu quả, nhất là tiêm vắc xin phòng viêm não Nhật Bản theo lịch cụ thể là:
- Mũi 1: tiêm khi trẻ 1 tuổi
 
- Mũi 2: tiêm sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần
- Mũi 3: tiêm sau mũi 2 một năm
- Sau đó, cứ 3 đến 4 năm tiêm nhắc lại 1 lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Chống muỗi đốt bằng cách nằm màn, phun thuốc diệt muỗi, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, diệt lăng quăng, bọ gậy, dời chuồng lợn, chuồng gia súc ra xa nhà.
Nhằm nâng cao chất lượng phòng chống bệnh viêm não Nhật Bản cho nhân dân trên địa bàn huyện, Trung tâm Y tế huyện Hữu Lũng sẽ triển khai dịch vụ tiêm vắc xin phòng viêm não Nhật Bản kể từ 15/8/2018 tại Đội Y tế dự phòng - Trung tâm Y tế huyện Hữu Lũng. Khuyến cáo các bố mẹ cần lưu ý đưa con đến tiêm phòng đặc biệt là việc tiêm nhắc lại sau khi trẻ 2 tuổi, cứ cách 3-4 năm phải tiêm nhắc lại một mũi cho đến khi trẻ qua 15 tuổi. Việc này nhiều bà mẹ quên không cho trẻ đi tiêm nên từ đầu mùa hè đến nay đã có 37 trẻ từ 11 đến 15 tuổi bị viêm não Nhật Bản vào điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương.
Tác giả: Lăng Văn Định

Hợp tác chuyên môn