Biện pháp xử trí khi bị tăng huyết áp đột ngột

Dấu hiệu tăng huyết áp cần lưu ý
Trung bình ở Việt Nam, cứ 4 người thì có 1 người tăng huyết áp. Tuy nhiên, 1/3 bệnh nhân tăng huyết áp không có triệu chứng và phát hiện thông qua việc khám sức khỏe hoặc khi bệnh đã có biến chứng. Hơn nữa, các dấu hiệu của tăng huyết áp không mang tính chất đặc hiệu và có thể gây nhầm lẫn với một số bệnh lý khác. 

Ảnh: Nguồn internet
Một số dấu hiệu cảnh báo tăng huyết áp có thể gặp:
Đau đầu hoặc đau xung quanh cả đầu
Chóng mặt
Nóng bừng mặt, có các cơn nóng đầu nóng mặt như bốc hoả 
Hồi hộp, tức ngực
Tuy nhiên, không thể dựa vào các triệu chứng trên để chẩn đoán tăng huyết áp. Tốt nhất, người bệnh nên kiểm tra huyết áp định kỳ để phát hiện bệnh kịp thời.
Cách xử lý khi bị tăng huyết áp
Khi gặp cơn tăng huyết áp đột ngột, người bệnh thường có dấu hiệu đau ngực, đau đầu dữ dội hoặc thấy người mệt mỏi.
Ở các bệnh nhân bị tăng huyết áp mãn tính, đôi khi sẽ có tình trạng tăng huyết áp khẩn cấp (huyết áp tăng lên 180/120mmHg) nhưng không có các biểu hiện tổn thương cơ quan đích. Một số triệu chứng thường gặp ở những bệnh nhân này là cảm thấy đau nhức vùng cổ hay vai gáy hoặc hoa mắt, chóng mặt và không thể đứng vững nhưng bệnh nhân vẫn tỉnh táo, còn khả năng nhận thức và có thể nói chuyện được. Trong trường hợp này, các bác sĩ tim mạch khuyên rằng không nên xem nhẹ tình trạng bệnh lý và hãy cho bệnh nhân nằm lên giường và nghỉ ngơi, đồng thời hạn chế đi lại, tránh tiếng ồn, ánh sáng. Cần tiến hành theo dõi huyết áp 15 phút một lần và liên hệ ngay với bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp. 
Một số trường hợp khác, bệnh nhân cao huyết áp đột ngột có thể xuất hiện các tổn thương ở cơ quan đích như não với các triệu chứng gồm xây xẩm, hoa mắt, chóng mặt, nghiêm trọng hơn là bất tỉnh. Trong trường hợp này, cách cấp cứu cao huyết áp tại nhà là hãy để bệnh nhân nằm yên tại chỗ, nằm nghiêng người qua một bên, mở cửa để không gian thoáng mát và nâng đầu lên cao khoảng 30 độ để có thể làm giảm nguy cơ trào ngược, nôn mửa và hít sặc vào phổi. 
Lưu ý cần tránh việc lây gọi hay di chuyển bệnh nhân vì có thể làm cho huyết áp càng tăng và nguy cơ xảy ra đột quỵ cao hơn. Sau đó, nhanh chóng gọi xe cấp cứu để đưa bệnh nhân đến bệnh viện một cách an toàn và nhận được sự can thiệp của đội ngũ y tế.
Trong quá trình sơ cứu cao huyết áp tại nhà, cần chú ý một số điều sau:
Tránh việc bệnh nhân nói chuyện nhiều vì sẽ tăng kích thích và có thể làm huyết áp tăng cao thêm làm tình hình nghiêm trọng hơn.
Trường hợp bệnh nhân có dấu hiệu đột quỵ như: Cảm thấy mệt mỏi, đột nhiên cảm thấy không còn sức lực, tê cứng mặt hoặc một nửa mặt, nụ cười bị méo mó thì không nên cho bệnh nhân ăn hay uống bất kỳ thứ gì, đặc biệt là cà phê hay thức uống có cồn.
Người thân cần lưu ý không được tự ý cho người bệnh uống thuốc nếu không có sự chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ. Vì trường hợp dùng không đúng loại thuốc hạ huyết áp như loại thuốc hạ huyết áp tác động nhanh có thể gây tổn thương các cơ quan do giảm tưới máu đến các cơ quan một cách đột ngột.
Sau khi đã hoàn thành các bước cấp cứu cao huyết áp tại nhà, người nhà bệnh nhân hãy bình tĩnh đợi xe cấp cứu, không nên tác động vào bệnh nhân vì có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Lưu ý tuyệt đối không áp dụng những hành động chưa có cơ sở khoa học trong việc điều trị như vắt chanh vào miệng hay châm kim, nặn máu đầu ngón tay, chân khi bệnh nhân yếu liệt vì làm cho bệnh nhân đau đớn dễ khiến huyết áp bệnh nhân tăng cao hơn.
Tổng hợp và sưu tầm: Linh Trang

Hợp tác chuyên môn