Chăm sóc sức khỏe gia đình bằng cách bổ sung vi chất dinh dưỡng
Theo các chuyên gia của Viện Dinh dưỡng, khi nói đến vi chất dinh dưỡng, tức là bao gồm các Vitamin (A, B, C, D, E …) và các vi khoáng (sắt, kẽm, đồng, selen, mangan …). Vitamin có nhiều trong rau quả và phủ tạng động vật. Các vi khoáng có nhiều trong thức ăn nguồn động vật.Vi chất dinh dưỡng là những chất mà cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ, nhưng lại rất quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của cơ thể, bao gồm khoảng 40 loại vitamin và khoáng chất. Các vi chất dinh dưỡng được quan tâm nhiều nhất hiện nay là Sắt, vitamin A và Iốt, ngoài ra còn có Acid folic, Kẽm…cũng có vai trò rất quan trọng đến sự phát triển bình thường của thai nhỉ, tăng trưởng chiều cao của trẻ em.
Hậu quả của thiếu vi chất dinh dưỡng là làm ảnh hưởng xấu đến sự phát triển thể lực và trí lực, do đó làm giảm khả năng lao động và học tập. Thiếu vi chất dinh dưỡng là nguyên nhân tiềm tàng của tình trạng ốm đau, bệnh tật và tử vong ở bà mẹ và trẻ em.
Ai cũng có thể bị thiếu vi chất dinh dưỡng, nếu như không có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, không sử dụng đa dạng các thực phẩm và nhất là thiếu các loại thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng.
Trẻ em, đặc biệt là trẻ bị suy dinh dưỡng, sau sởi, viêm phổi, ỉa chảy; thiếu nữ, phụ nữ mang thai và bà mẹ đang cho con bú… làm nhóm dễ bị thiếu vi chất dinh dưỡng nhất do nhóm đối tượng này có nhu cầu cao hơn về vi chất dinh dưỡng; bên cạnh đó bữa ăn của họ có thể không thường xuyên được cung cấp đầy đủ các thực phẩm có hàm lượng vi chất dinh dưỡng cao, nên cũng dễ dẫn đến thiếu vi chất dinh dưỡng.
Biện pháp cải thiện, bổ sung vi chất dinh dưỡng
Cần phải dự phòng thiếu vi chất dinh dưỡng sớm cho các đối tượng có nguy cơ cao. Các giải pháp hiện nay được áp dụng, bao gồm: Đa dạng hóa bữa ăn: ăn đa dạng các loại thực phẩm, chú ý các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng. Bổ sung vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm.
Uống các loại vi chất dinh dưỡng (như viên nang vitamin A liều cao dùng cho trẻ em, viên sắt/ acid folic dùng cho phụ nữ mang thai…). Hiện nay, giải pháp bổ sung vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm được coi là giải pháp bền vững, hiệu quả, an toàn và đã được thực hiện ở nhiều nước trên thế giới.
Để phòng chống thiếu máu thiếu sắt cho trẻ em, trước hết cần phòng chống thiếu máu cho người mẹ. Trong thời gian mang thai, ngoài chế độ ăn người mẹ cần uống thêm viên sắt để cung cấp sắt qua rau thai và sau đẻ qua nguồn sữa mẹ. Ở trẻ nhỏ cần được bú mẹ và ăn bổ sung hợp lý.
Hàng ngày nên cho trẻ ăn các loại thức ăn giàu sắt nguồn động vật như: gan gà, lợn, bò, trứng, sữa, tôm, cua, cá, ốc… các thực phẩm này chứa loại sắt có tỷ lệ hấp thụ cao, đồng thời cũng là nguồn cung cấp chất đạm rất quan trọng cho trẻ. Ngoài ra, các loại thực phẩm nguồn thực vật như các họ đậu: đậu tương, đậu xanh, đậu đen, lạc vừng cũng là nguồn cung cấp sắt quan trọng. Muốn hấp thụ sắt được tốt thì cần ăn các thức ăn có chứa nhiều Vitamin C như các loại rau và quả chín: chuối, đu đủ, cam, bưởi…
Bên cạnh chế độ ăn, việc tẩy giun định kỳ cho các thành viên trong gia đình, vệ sinh cá nhân, và vệ sinh môi trường có vai trò quan trọng trong phòng chống thiếu máu.
Phòng chống thiếu máu thiếu sắt ở phụ nữ bằng cách trước hết cần cải thiện bữa ăn: tăng các thức ăn giàu sắt như thịt, phủ tạng động vật (tim, gan, bầu dục, tiết), trứng, cá, thủy sản, đậu đỗ... và các thức ăn giàu Vitamin C như rau xanh, quả chín vì Vitamin C tăng cường hấp thu sắt, phối hợp nhiều loại thức ăn khác nhau, cải tiến cách chế biến như làm giá, muối dưa... để tăng hấp thu sắt.
Bổ sung viên sắt: phụ nữ tuổi sinh đẻ cần được bổ sung sắt theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Ở những nơi có chương trình phòng chống thiếu máu dinh dưỡng loại viên sắt có chứa 60 mg Sunfat sắt kết hợp với Acid Folic đang được sử dụng đại trà. Phác đồ bổ sung như sau: phụ nữ không có thai mỗi tuần uống 1 viên vào 1 ngày nhất định, uống liên tục trong 4 tháng hàng năm. Phụ nữ có thai cần uống viên sắt hàng ngày, mỗi ngày 1 viên trong suốt thời gian mang thai và tháng đầu sau đẻ.
Hiện nay, Trung tâm Y tế Hữu Lũng triển khai dịch vụ tư vấn và cung cấp các chế phẩm sữa bột bổ sung vi chất dinh dưỡng cho nhiều lứa tuổi đặc biệt là người cao tuổi mắc các bệnh tăng huyết áp, đái thảo đường và trẻ em. Người dân có thể liên hệ theo số điện thoại 0975.288.724 để được bác sĩ của Trung tâm Y tế chia sẻ và khuyến cáo sử dụng bổ sung vi chất dinh dưỡng phù hợp cho các thành viên trong gia đình an toàn, dễ sử dụng và tốt cho sức khỏe.
Tổng hợp và sưu tầm: Linh Trang